Zespół pęcherza nadreaktywnego (overactive bladder, OAB) jest problemem czynnościowym pęcherza moczowego. Diagnozuje się go, gdy występuje co najmniej jeden z objawów triady: parcia naglące, częstomocz i naglące nietrzymanie moczu.
Przyczyną OAB jest nadmierna pobudliwość mięśnia wypieracza pęcherza moczowego. Pacjentka nie jest w stanie wyhamować skurczu tego mięśnia w trakcie fazy napełniania pęcherza. Taka nadmierna pobudliwość może towarzyszyć zaburzeniom neurologicznym, a w efekcie upośledzone jest przewodzenie impulsów w nerwach obwodowych, odpowiedzialnych za kontrolę procesu mikcji. Centralny układ nerwowy jest bodźcowany już nawet przy nieznacznym stopniu wypełnienia pęcherza. Odpowiednie ośrodki pobudzają odruch mikcji, a drogi moczowe zostają otwarte. Wtedy pobudzeniu ulega mięsień wypieracz i dochodzi do niekontrolowanego oddania moczu. Powyższe oznacza, że u pacjentek z OAB skurcz wypieracza staje się niezależny od stopnia wypełnienia pęcherza.
Wymienia się szereg czynniki ryzyka powstania OAB:
Wiek powyżej 65 roku życia,
Otyłość,
Małe stężenie estrogenów we krwi (patrz: wiek),
Operacje i urazy w obrębie miednicy mniejszej,
Zaburzenia neurologiczne,
Depresja,
Ogólny zły stan zdrowia.
Objawy dotyczą głównie fazy napełniania pęcherza. Pacjentki zwykle skarżą się na: parcia naglące (czyli uczucie nagłej, niepohamowanej potrzeby mikcji, której często towarzyszy ból); nykturię (parcie na pęcherz w nocy – pacjentka wybudza się z tego powodu przynajmniej 3 razy); częstomocz. Objawy te powodują obniżenie jakości życia kobiet.
Leczenie OAB opiera się przede wszystkim na terapii behawioralnej oraz modyfikacjach stylu życia. Obejmuje ona m.in. redukcję wagi. Bardzo pomocne są ćwiczenia dna miednicy, terapia manualna, osteopatyczna, ale również zabiegi z zakresu fizykoterapii, np. elektrostymulacja dna miednicy. Lekarz może zlecić także leczenie farmakologiczne, a także rozważyć inwazyjne formy terapii, takie jak elektrostymulacja nerwów krzyżowych.
Bibliografia:
Guess, M.K., Connell, K.A. (2009). Rozpoznawanie i leczenie nadreaktywnego pęcherza moczowego: specjalne uwarunkowania związane z wiekiem. Menopausal Medicine, 17 (5), s. 83-89.
Pietrus, M., Białoń, M., Ludwin, I., Banaś, T., Pityński, K. (2019).Etiologia i czynniki ryzyka zaburzeń statyki kobiecego narządu rodnego oraz nietrzymania moczu.Curr Gynecol Oncol, 17 (2), s. 69–77. DOI: 10.15557/CGO.2019.0008
Życzkowski, M., Żywiec, J., Nowakowski, K., Berdzik-Kalarus, S., Paradysz, A., Gumprecht, J. (2015). Zespół pęcherza nadreaktywnego—niedoszacowany problem chorych na cukrzycę. Clinical Diabetology, 4 (1), s. 13-21.
Chcesz pracować w fizjoterapii uroginekologicznej, ale nie wiesz od czego zacząć? Zapraszam Cię na warsztaty gabinetowe, które dadzą Ci podstawy teoretyczne i przede wszystkim praktyczne przygotowanie do prowadzenia takich pacjentek. Więcej informacji znajdziesz tutaj: WARSZTATY GABINETOWE: ABC FIZJOTERAPII UROGINEKOLOGICZNEJ.
Comments